ماهنامه علمی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 14، شماره 12، اسفند 1400 ، شماره پی در پی 70

انسجام معنایی غزلهای رمانتیک حسین منزوی

صفحه (135 - 154)
زهرا طالبلو ، محسن ذوالفقاری (نویسنده مسئول)، حجت الله امیدعلی ، زهرا رجبی
تاریخ دریافت مقاله : آبان 1399
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : بهمن 1399

چکیده

زمینه و هدف: دنبال کردن یک سیر منطقی در صورت و معنا باعث ایجاد ارتباط و هماهنگی میان اجزای مختلف شعر میشود. با تحلیل عوامل بکارگرفته شده در متن میتوان الگوهایی استخراج کرد. این پژوهش ضمن مطرح کردن این موضوع که مسئلۀ انسجام معنایی در شعر فارسی از چه دوره و به چه دلیل مطرح شده است، بدنبال پاسخ به این پرسشهاست: انسجام معنایی غزلیات منزوی مرهون چه عواملی است؟ این عوامل چگونه ساختار معنایی غزل منزوی را شکل داده است؟

روش مطالعه: پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی عوامل ایجاد انسجام معنایی را در هفت مجموعۀ اشعار منزوی که شامل 460 غزل است، بررسی کرده و برای برخی رویکردهایی برشمرده است.

یافته ها: با بررسی دقیق و موشکافانۀ مؤلفۀ انسجام معنایی در اشعار منزوی مشخص شد که 55% از غزلیات منزوی از ساختار معنایی منسجم برخوردار است.

نتیجه گیری: اصول حاکم بر روابط موجود بین تصاویر یا عناصر تصویرساز اشعار منزوی در پنج محور تناسب واژه ها، تکرار الگو، تداعی معانی برحسب مشابهت، عنصر روایت و گستراندن یک مضمون یا تصویر بررسی و طبقه بندی شده است.

کلمات کلیدی
منزوی , غزل رمانتیسم , انسجام معنایی , سبک شناسی

• قرآن کریم.
• از شوکران و شکر. منزوی، حسین (1398)، تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
• بلاغت تصویر. فتوحی، محمود. (1395). تهران: سخن.
• تیغ و ترمه و تغزّل. منزوی، حسین (1398)، تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
• چشم‌انداز شعر معاصر ایران. زرقانی، سید مهدی. (1384). تهران: نشر ثالث با همکاری انتشارات دبیرخانه شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.
• حنجرۀ زخمی تغزّل. منزوی، حسین (1398)، تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
• ساخت شبکه ای غزل کلاسیک فارسی (مطالعۀ موردی: غزل سنائی)، زرقانی، سید مهدی. (1394). ادب پژوهی. شمارۀ سی و یکم. صص 115-91.
• صور خیال در شعر فارسی. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1375). تهران: آگاه.
• عشق در ادب فارسی از آغاز تا قرن ششم. مدی، ارژنگ. (1371). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
• غزل روایی و خاستگاه آن در شعر فارسی. روحانی، رضا و همکاران. (1386). پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ هشتم. صص 121- 105.
• مبانی نقد ادبی. گرین، ویلفرد. (1380). ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران: نیلوفر.
• همچنان از عشق. منزوی، حسین (1398)، تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.
• همواره عشق بیخبر از راه می‌رسد. منزوی، حسین (1398)، تهران: انتشارات آفرینش با همکاری انتشارات نگاه.